Ακαδημαϊκοί Τίτλοι

Ιούνιος 1971: Πτυχιούχος Ιατρικής Α.Π.Θ.
Ιούνιος 1977: Τίτλος Ειδικότητας στην Οφθαλμολογία.
Ιούνιος 1981: Διδάκτωρ Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Ιούνιος 1977-Μάρτιος 1980: Αμισθος Επιστημονικός Συνεργάτης της Οφθαλμολογι-κής Κλινικής του Ιπποκρατείου Νοσ. Θεσσαλονίκης
Απρίλιος 1980-Ιανουάριος 1981: Αμισθος Επιστημονικός συνεργάτης της Οφθαλμολογικής κλινικής του ΑΠΘ
Ιανουάριος 1981-Μάρτιος 1982: Επιστημονικός Συνεργάτης της Οφθαλμολογικής κλινικής του ΑΠΘ
Μάρτιος 1982-Σεπτέμβριος 1982: Επιμελητής της Οφθαλμολογικής κλινικής του ΑΠΘ
Σεπτέμβριος 1982-19871987-1997: Λέκτορας της Οφθαλμολογικής κλινικής του ΑΠΘΕπίκουρος Καθηγητής της Οφθαλμολογικής κλινικής του ΑΠΘ
1997-2001: Αναπληρωτής Καθηγητής της Οφθαλμολογικής κλινικής του ΑΠΘΕυρωπαικό Δίπλωμα Οφθαλμολογίας
2002: Διευθυντής της Πανεπιστημιακής Οφθαλμολογικής κλινικής του ΑΠΘ
2004: Καθηγητής της Οφθαλμολογικής κλινικής του ΑΠΘ

Τίτλοι

11/1978-2/1981: Καθηγητής Ιατρός 2 ου Κέντρου Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης Θεσσαλονίκης
1979-1980: Πτυχίο Σχολής Εκπαιδευτικών Λειτουργών (ΣΕΛΕΤΕ) Επαγγελματικής και Τεχνικής Εκπαίδευσης. Βαθμός Αριστα ( 9 )
1982-1985: Καθηγητής της Μέσης Τεχνικής Επαγγελματικής Νοσηλευτικής Σχολής του Γ.Ν. Παπανικολάου
1985-1987: Γραμματέας της Οφθαλμολογικής Εταιρείας Βορείου Ελλάδος
1983-1984: Ειδικός Γραμματέας της Οφθαλμολογικής Εταιρείας Βορείου Ελλάδος
1993-1995: Πρόεδρος της Οφθαλμολογικής Εταιρείας Βορείου Ελλάδος
1996-1998: Ταμίας της Οφθαλμολογικής Εταιρείας Βορείου Ελλάδος
1996-2000: Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Εταιρείας Γλαυκώματος
1998-2000: Αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Οφθαλμολογικής Εταιρείας
2000-2002: Πρόεδρος της Πανελλήνιας Οφθαλμολογικής Εταιρείας
2000-: Αντιπρόεδρος και ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Οφθαλμικής Πλαστικής και Επανορθωτικής Χειρουργικής
1988-2000: Μέλος Γενικού Συμβουλίου της Πανελλήνιας Οφθαλμολογικής Εταιρείας
1992: Μέλος Συμβουλευτικής επιτροπής του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας για την ίδρυση Τράπεζας Οφθαλμών στην Αθήνα
1998: Μέλος Συμβουλίου κρίσις και Επιλογής Ιατρικού και Παραιατρικού προσωπικού Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων για την ειδικότητα της Οφθαλμολογίαςστη Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (ΣΚΙΟΠΝΙ)
2002: Διευθυντής της Οφθαλμολογικής κλινική του ΑΠΘ
2005: Διευθυντής του Τομέα Αισθητηρίων Οργάνων και μέλος του Διοικητικού συμβουλίου της Ιατρικής σχολής

Ειδικότητα

1972: Γενική Χειρουργική στο Νοσοκομείο Αγιος Δημήτριος Θεσσαλονίκης ( 1 μήνας )
1972: Παθολογία στο Νοσοκομείο Αγιος Δημήτριος Θεσσαλονίκης ( 1μήνας )
1972: Νευρολογία στο Νοσοκομείο Αγιος Δημήτριος Θεσσαλονίκης ( 3 μήνες )
2-1975 έως 6-1977: Οφθαλμολογία στην Οφθαλμολογική Κλινική του Ιπποκρατείου Νοσοκομείου Θεσσα­λονίκης.( 27 μήνες )
Ιούνιος 1977: Τίτλος ειδικότητας στην Οφθαλμολογία

Μετεκπαίδευση

Μετά την λήψη της ειδικότητας και με πρόταση του Διευθυντού της Οφθαλμολογικής κλινικής του Ιπποκρατείου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης Υφηγητού Π. Κώνστα παρέμεινα στην κλινική ως άμισθος επιστημονικός συνεργάτης από τον Ιούνιο του 1977 έως τον Μάρτιο του 1980. Επίσης διετέλεσα άμισθος επιστημονικός συνεργάτης της Οφθαλμολογικής κλινικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης από τον Απρίλιο του 1980 έως τον Ιανουάριο του 1981

Με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Ιατρικού Τμήματος μου χορηγήθηκε 6μηνη μετεκπαιδευτική άδεια για μετεκπαίδευση στο Πανεπιστήμιο της Lund Σουηδίας. Στο χρονικό αυτό διάστημα επισκέφτηκα την Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική κλινική του Malmo όπου εκπαιδεύθηκα στη συντήρηση των μοσχευμάτων κερατοειδούς και στη μεταμόσχευση του κερατοειδούς. Από την διεύθυνση της κλινικής μου δόθηκαν όλα εκείνα τα απαραίτητα εφόδια ώστε να καταστώ γνώστης του αντικειμένου και ικανός να οργανώσω την Τράπεζα Οφθαλμών της οφθαλμολογικής κλινικής του ΑΠΘ. Συγχρόνως παρακολούθησα στην Πανεπιστημιακή κλινική Πλαστικής  Χειρουργικής του ίδιου Νοσοκομείου επεμβάσεις των βλεφάρων και της δακρυικής συσκευής. Στο ίδιο χρονικό διάστημα με πρόταση του Καθηγητού του Malmo (Holm) επισκέφθηκα την Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική κλινική της Lund  για 15 μέρες καθώς και την Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική κλινική του Karolinska Institute στην Στοκχόλμη για 15 μέρες επίσης.  Κατά την παραμονή μου στις κλινικές αυτές είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω τη λειτουργία των κλινικών αυτών καθώς και ποικίλες χειρουργικές επεμβάσεις ιδίως καταρράκτου, κερατοπλαστικές και επεμβάσεις βλεφάρων και  της δακρυικής συσκευής

Παρακολούθησα για ενημέρωσή μου τα παρακάτω φροντιστήρια:

  1. Luzern Ελβετίας.Advanced Ophthalmic Laser Therapy. Training course 1990
  2. Xth Congress European Society of Ophthalmology. Course 130. Medical and Surgical Treatment of Eye Burns. Milano 1995
  1. Βαρδινογιάννειο Εργαστήριο Μεταμοσχεύσεων και Μικροχειρουργικής του Οφθαλμού. Σεμινάριο ‘Η χρήση των Μικροκερατόμων στη Lasik’. Ηράκλειο 1997
  2. AmericanAcademy of Ophthalmology: Surgical Treatment of Ocular Surface. Course 209 N. Orleans 1998
  3. AmericanAcademy of Ophthalmology: Current Concepts and new Techniques in Corneal Transplantation. Course 578.  N. Orleans 1998
  4. AmericanAcademy of Ophthalmology: Pediatric Keratoplasty. Course 405 N. Orleans 1998
  5. International Ophthalmological Center. Βαρδινογιάννειο Εργαστήριο Μεταμο-σχεύσεων και Μικροχειρουργικής του Οφθαλμού. Mini Fellowship in Refractive Surgery. ICR. Ηράκλειο 1999
  6. AmericanAcademy of Ophthalmology: Treatment of Ocular Surface Disease. Course 603. Dallas 2000
  1. AmericanAcademy of Ophthalmology: Ocular surface desease/Dry eye desease: Innovations in diagnosis and treatment. Course 271, Dallas 2000
  2. AmericanAcademy of Ophthalmology: Blepharoplasty. Course HL-327, Dallas 2000
  3. AmericanAcademy of Ophthalmology:  Deep Lamelalar Keratoplasty. An alternative to penetrating keratoplasty.  Course 421, Dallas 2000
  4. AmericanAcademy of Ophthalmology: Treating dry eye with new concepts. Course 461, Dallas 2000
  5. AmericanAcademy of Ophthalmology: DCR and lacrimal intubation with regional anesthesia. Course 500, Dallas 2000
  6. AmericanAcademy of Ophthalmology: Ocular surface reconstruction by stem cell transplantation and amniotic membrane. Course 567, Dallas 2000

Η διάρ­κει­α του νο­σο­κο­μει­α­κού μου έρ­γου μέχρι σήμερα, Νοέμβριος 2011,  εί­ναι 37 χρό­νια και 6 μήνες, α­πό τις οποί­ες 33  χρό­νια και 7 μήνες ως ει­δι­κός οφθαλμίατρος.

Μετά την λήψη της ειδικότητός μου με την προτροπή του Διευθυντή μου Υφηγητού Π. Κώνστα παρέμεινα στην  Οφθαλμολογική κλινική του Ιπποκρατείου Νοσοκομείου ως άμισθος επιστημονικός συνεργάτης.  Σκοπός της παραμονής μου ήταν η εκπόνηση της διδακτορικής μου διατριβής αφενός και η παράλληλη εργασία ως ειδικός οφθαλμίατρος στην  κλινική για την απόκτηση εμπειρίας σε υποτομείς της Oφθαλμολογίας. Κατά την διάρκεια αυτών των χρόνων, είχα οριστεί υπεύθυνος θαλάμου νοσηλευομένων ασθενών και είχα υπό την εποπτεία μου ειδικευόμενους γιατρούς υπεύθυνους των θαλάμων νοσηλείας. Συγχρόνως συμμετείχα ενεργά στις χειρουργικές επεμβάσεις ρουτίνας τόσο ως χειρουργός όσο και ως βοηθός ειδικών αλλά και ειδικευομένων. Οι επεμβάσεις αφορούσαν όλο το φάσμα της οφθαλμολογίας και περιελάμβαναν επεμβάσεις καταρράκτη, γλαυκώματος, αποκολλήσεις, βιτρεκτομές, πλαστικές επεμβάσεις βλεφάρων και δακρυικής συσκευής.

Η ενασχόλησή μου σε υποτομείς της οφθαλμολογίας μου παρείχε τη δυνατότητα επιπλέον επεμβάσεων σε εξειδικευμένα χειρουργικά περιστατικά.

Οι υποτομείς οφθαλμολογίας, με τους οποίους ασχολήθηκα , είχαν ως αποτέλεσμα τόσο τη βελτίωση των εξειδικευμένων γνώσεών μου, όσο και την μετάδοση των γνώσεων αυτών με την δημοσίευση εργασιών, την ανακοίνωση εργασιών σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια και την πρόσκλησή μου ως ομιλητή σε στρογγυλές τράπεζες και φροντιστήρια από τις διάφορες ελληνικές οφθαλμολογικές εταιρείες.

Αναλυτικότερα οι υποτομείς ενασχόλησής μου είναι οι ακόλουθοι:

1. Τμήμα περιμετρίας
2. Τμήμα φωτογραφίας του βολβού του οφθαλμού και των προασπιστικών του μορίων
3. Τμήμα φωτοπηξίας
4. Τμήμα πλαστικής χειρουργικής των βλεφάρων και της δακρυικής συσκευής

Μετά την εκλογή του Καθηγητού Π. Κώνστα στην έδρα της Οφθαλμολογίας μου εζητήθη να συνεχίσω την προσφορά εργασίας ως αμισθος επιστημονικός συνεργάτης στην Οφθαλμολογική κλινική του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Μετά την εκλογή μου τον Ιανουάριο του 1981 ως Επιστημονικός συνεργάτης συνέχισα την προσφορά νοσηλευτικού έργου μέχρι σήμερα.

Το νοσηλευτικό μου έργο κάλυψε όλες τις δραστηριότητες της κλινικής. Στον χειρουργικό τομέα εξετέλεσα μόνος όλες τις χειρουργικές τεχνικές και βοήθησα σε μεγάλο αριθμό επεμβάσεων ενώ παράλληλα συμμετείχα στην εκπαίδευση των ειδικευομένων στην εκτέλεση χειρουργικών επεμβάσεων.

Παράλληλα με τα γενικά καθήκοντα ως ιατρού της κλινικής μου ανετέθηκαν υπευθυνότητες από την διεύθυνση της κλινικής με σκοπό τη δημιουργία τμημάτων. Οι τομείς με τους οποίους ασχολήθηκα ήταν:

1. Τμήμα φωτογραφίας του βολβού του οφθαλμού και των προασπιστικών του μορίων.
Από την αρχή της ειδικότητός μου στην Οφθαλμολογική κλινική  του Ιπποκρατείου Νοσοκομείου και αργότερα στην Οφθαλμολογική κλινική του ΑΠΘ ασχολήθηκα με την φωτογράφηση του βολβού και των προασπιστικών του μορίων. Κατά την διάρκεια των  χρόνων αυτών αναπτύχθηκε πλήρες φωτογραφικό αρχείο των ασθενών της κλινικής αλλά και εξωτερικών ασθενών με παθήσεις του βολβού και των προασπιστικών του μορίων που χρησιμοποιήθηκε για την καλύτερη παρακολούθηση των ασθενών της κλινικής, τη συγγραφή και παρουσίαση εργασιών, τη συγγραφή μονογραφιών,  αλλα και για την εκπαίδευση των φοιτητών και των  ειδικευομένων. Για τον ίδιο σκοπό κατέγραψα και διαμόρφωσα σειρά εκπαιδευτικών Video.

2. Τμήμα φωτοπηξίας Laser
Το 1981 μου ανετέθη η οργάνωση του τμήματος Laser της Οφθαλμολογικής κλινικής του ΑΠΘ. Το τμήμα αυτό που κάλυψε τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του της ανάγκες της κλινικής λειτούργησε μετέπειτα ως εξωτερικό ιατρείο, για ασθενείς με διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, γλαύκωμα, ρωγμές χωρίς αποκόλληση, ξανθελάσματα και γενικά παθήσεις του αμφιβληστροειδούς.  Στο τμήμα αυτό παρέμεινα ως αποκλειστικός υπεύθυνος μέχρι το 1992

3. Τράπεζα Οφθαλμών – Μονάδα Mεταμόσχευσης Kερατοειδούς
Το 1982 στη προσπάθεια μείωσης της τυφλότητας που οφείλετο σε παθήσεις του κερατοειδούς και στη μείωση του αριθμού των ασθενών που κατεύφευγαν στο εξωτερικό σε αναζήτηση θεραπείας,  οργανώνεται στην Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική της Θεσσαλονίκης το τμήμα του κερατοειδούς. Ο τότε Καθηγητής Π. Κώνστας μου ανέθεσε τον τομέα των μεταμοσχεύσεων. Η προσπάθεια μου εστιάσθηκε κυρίως στην αναζήτηση των  μοσχευμάτων καθώς και του τρόπου συντήρησης των.

Οσον αφορά την αναζήτηση μοσχευμάτων κερατοειδούς ήρθα σε επαφή με τους φοιτητάς της ιατρικής με τους οποίους ιδρύσαμε την «Ενωση δωρητών οργάνων σώματος» (ΕΔΟΣΑ) καθώς επίσης με διάφορους φορείς  όχι μόνο της Θεσσαλονίκης αλλά  και όλης της Βόρειας Ελλάδας και πραγματοποίησα διαλέξεις στην προσπάθεια ενημέρωσης του κοινού για την αναγκαιότητα της δωρεάς οφθαλμών. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση των μεταμοσχεύσεων στη Βόρεια Ελλάδα αφενός και αφετερου το ΔΣ του Νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ να ιδρύση την Τράπεζα Οφθαλμών και την Μονάδα Μεταμόσχευσης (ΑΧΕΠΑ 24/20-12-1983).  Από την άλλη μεριά η συντήρηση των βολβών που πραγματοποιούσαμε εκείνη την εποχή αν και πολύ απλή μας εδινε όμως τον απαραίτητο χρόνο για να εκτελεσθή η μεταμόσχευση του κερατοειδούς σε συνθήκες τακτικού χειρουργείου.

Tο 1985 μετέβην με εξάμηνη εκπαιδευτική άδεια στο Πανεπιστήμιο της Lund στη Σουηδία όπου ασχολήθηκα με τις μεταμοσχεύσεις του κερατοειδούς και τη συντήρηση των μοσχευμάτων του κερατοειδούς στη Τράπεζα Οφθαλμών της Πανεπιστημιακής κλινικής του Malmo. Μετά την επάνοδό μου από την Σουηδία Οργάνωσα την Τράπεζα Οφθαλμών της κλινικής μας σύμφωνα με τα διεθνή κριτήρια.

Πραγματοποίησα διαλέξεις με διάφορους φορείς των περισσοτέρων πόλεων της βόρειας Ελλάδας, και εξέδωσα ενημερωτικά φυλλάδια για την αναγκαιότητα της δωρεάς οφθαλμών. Αυτό ειχε ως αποτέλεσμα στα χρόνια που πέρασν να συλλεγούν πλέον των 1600 μοσχευμάτων από τα οποία 1500 περίπου χρησιμοποιήθηκαν από την Οφθαλμολογική κλινική του ΑΠΘ ενώ μοσχεύματα δόθηκαν και στις άλλες Οφθαλμολογικές κλινικές της Θεσσαλονίκης όπως και στις Πανεπιστημιακές Οφθαλμολογικές κλινικές των Ιωαννίνων και Πατρών.

Παράλληλα με αυτές τις δραστηριότητες η προσπάθειά μας στράφηκε και στην αναγνώριση τόσο της Τράπεζας Οφθαλμών όσο και της Μονάδας Μεταμόσχευσης από το Τμήμα της Ιατρικής καθώς και από τα αρμόδια Υπουργεία. To 1990  το Τμήμα Ιατρικής του ΑΠΘ με απόφαση της Γενικής του Συνέλευσης αποφασίζει την ίδρυση Τράπεζας Οφθαλμών και τέσσερες μήνες αργότερα με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Παιδείας και Υγείας Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων αναγνωρίζεται και νομιμοποιείται η λειτουργία της Τράπεζας Οφθαλμών (Α2δ/οικ.3762/4-8-1990).  Το 1992 δημοσιεύεται στην Εφημερίδα Κυβερνήσεως η λειτουργία της Τράπεζας Οφθαλμών και της Μονάδας Μεταμόσχευσης  (ΦΕΚ 708/Β/1-12-1992). Τα δύο αυτά τμήματα είναι τα μόνα θεσμοθετημένα της Οφθαλμολογικής κλινικής του ΑΠΘ.

Το 1992 μετά από αίτησή μας στην International Federation of Eye Banks και έλεγχο η Τράπεζα Οφθαλμών της Οφθαλμολογικής κλινικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης αναγνωρίζεται ως πλήρες τακτικό μέλος. Το 1995 γίνεται μέλος της European Eye Bank Association. Μετά την αποχώρηση του Καθηγητού Π. Κώνστα ορίσθηκα από το Εθνικό Συμβούλιο Μεταμοσχεύσεων Διευθυντής της Τράπεζας Οφθαλμών και της Μονάδας Μεταμόσχευσης.

Για ενημέρωσή μου επισκέφτηκα τις μεγαλύτερες Τράπεζες Οφθαλμών στην Αμερική και μέλη της Διεθνούς Ένωσης Τραπεζών, στην οποία ανήκει και η Ελληνική Τράπεζα Οφθαλμών με σκοπό την απόκτηση γνώσεων για  βελτίωση της λειτουργίας της δικής μας Τράπεζας Οφθαλμών.

  • International Federation of Eye Banks – BaltimoreUSA
  • Eye Bank Association of America, New York
  • Sri Lanka International Eye Bank, Colombo
  • The Eye Bank for Sight Restoration, New York
  • International Eye Bank of Prague
  • Doheny Eye  & Tissue Transplant Bank-TBI,  Los Angeles
  • San Diego Eye Bank, San  DiegoCalifornia
  • Medical Eye Bank of Maryland – TBI
  • New England Eye & Tissue Transplant Bank – TBI, Boston
  • San Antonio Eye Bank, San AntonioTexas
  • Lions Eye Bank of Texas at BaylorCollege of Medicine,  HoustonTexas
  • Cincinnati Eye Bank for Sight Restoration, CincinnatiOhio
  • Lions Croatian Eye Bank, ZagrebCroatia
  • Lion’s Eye Bank at Bascom Palmer University-Miami
  • The Danish Cornea Bank-Aarhus
  • San Francisco, Eye Bank

Επιπλέον αναπτύχθηκαν ιδιαίτερες σχέσεις με τη συμμετοχή σε μικρά συνέδρια-συμπόσια με την ανταλλαγή απόψεων με τους υπευθύνους των Τραπεζών Οφθαλμών από όλο τον κόσμο   που οδήγησαν σε στενότερη και διαρκή συνεργασία. Η συμμετοχή της Ελληνικής Τράπεζας Οφθαλμών με παρουσίαση εργασιών σε εξειδικευμένα συνέδρια που οργανώνονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση Τραπεζών, την Αμερικανική Ενωση Τραπεζών Οφθαλμών και την Διεθνή Ενωση Τραπεζών, καταδεικνύει και το έργο της δικής μας Τράπεζας. Το 1991 αποτελώ ιδρυτικό μέλος του Σωματείου «Δωρεά Οφθαλμών και Συμβολή στην αντιμετώπιση της Τυφλότητας» (ΔΟΣΑΤ) με σκοπό την ενίσχυση της Τράπεζας Οφθαλμών και την προώθηση του θεσμού της δωρεάς οφθαλμών. Στη συνέχεια  απετέλεσα μέλος του ΔΣ και αντιπρόεδρος αυτού.

Το 1998 η Διεθνής οργάνωση λεσχών Lions με τίμησε « σε ένδειξη εκτίμησης και αναγνώρισης του έργου και της προσφοράς του στον συνάνθρωπο»

Το 1998, στα πλαίσια λειτουργίας του τμήματος κερατοειδούς  και της Τράπεζας Οφθαλμών σε συνεργασία με το μικροβιολογικό εργαστήριο του νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ,  αναπτύχθηκε εργαστήριο μικροβιολογικού ελέγχου,  με σκοπό την βελτίωση ελέγχου των μοσχευμάτων κερατοειδούς.   Η λειτουργία εξασφαλίζει την άμεση καλλιέργεια των συντηρητικών υγρών των μοσχευμάτων πριν και μετά την επέμβαση, καθώς και την άμεση καλλιέργεια επιχρίσματος από ποικίλλες παθήσεις του κερατοειδούς και της πρόσθιας επιφάνειας του βολβού. Η ανάπτυξη και απομόνωση υπεύθυνων μικροοργανισμών με τον τρόπο αυτών αυξήθηκε και βράχυνε ο χρόνος λήψης καλλιέργειας- αποτελέσματος, με συνέπεια την πρωιμότερη και καταλληλότερη αντιμετώπιση των ασθενών.

Το 1995 ξεκινά διεθνώς η εφαρμογή της μεταμόσχευσης συντηρημένης ανθρώπινης αμνιακής μεμβράνης σε οφθαλμολογικά περιστατικά. Από το 1998 συντηρούμε στην Τράπεζα Οφθαλμών ανθρώπινη αμνιακή μεμβράνη την οποία παρασκευάσαμε μόνοι μας, ακολουθώντας τις διεθνείς προδιαγραφές, για χρήση σε περιπτώσεις παθήσεων της πρόσθιας επιφάνειας του βολβού. Είμαστε το πρώτο κέντρο σε όλη την Ελλάδα και από τα πρώτα σε όλη την Ευρώπη, που συντηρούμε αμνιακή μεμβράνη και μπορούμε να την διαθέσουμε και σε άλλα κέντρα. Είμασταν οι πρώτοι που την εφαρμόσαμε στην Ελλάδα. Αυτή τη στιγμή η εμπειρία μας από τη νέα αυτή ελπιδοφόρο μέθοδο είναι μεγάλη και διερευνούμε νέους τρόπους εφαρμογής της.

4. Τμήμα κερατοειδούς
Το 1990 μου ανετέθη η οργάνωση του τμήματος κερατοειδούς. Στο διάστημα αυτό δημιουργώ αρχεία ιστορικών ασθενών, παράλληλα με τα ιστορικά της κλινικής, για την καλύτερη  παρακολούθηση των ασθενών. Αναπτύσσεται ιατρείο κερατοειδούς εξοπλισμένο πλήρως και με φωτογράφηση προσθίων μορίων, όπου οι ασθενείς προσέρχονται και παρακολουθούνται συστηματικά στο τμήμα μας. Συγχρόνως στον χειρουργικό τομέα του κερατοειδούς και της πρόσθιας επιφάνειας του βολβού  εφαρμόζω  νέες χειρουργικές μεθόδους όσον αφορά τις παθήσεις του κερατοειδούς και της πρόσθιας επιφάνειας του βολβού που αφορούν την μεταμόσχευση συντηρημένης αμνιακής μεμβράνης και τη μεταμόσχευση σκληροκερατοειδούς ορίου. Για την διεύρυνση των γνώσεών μου παρακολούθησα ειδικά σεμινάρια στην Αμερικανική Ακαδημία Οφθαλμολογίας και εξειδικευμένο συνέδριο για την εφαρμογή της αμνιακής μεμβράνης. Από την αρχή της εφαρμογής των νέων μεθόδων αρχίζει η μετάδοση των γνώσεων αυτών υπό μορφή ανακοινώσεων, προβολής video σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια και με την πρόσκλησή μου για την συμμετοχή σε στρογγυλά τραπέζια με θέμα τον κερατοειδή, τις μεταμοσχεύσεις και την αμνιακή μεμβράνη.

5. Τμήμα πλαστικής και επανορθωτικής χειρουργικής βλεφάρων και δακρυϊκής συσκευής.
Από το 1977 μετά την λήψη της ειδικότητας αρχίζει και η ενασχόληση μου με την χειρουργική των Βλεφάρων και της Δακρυικής συσκευής. Τις βασικές μου γνώσεις στον τομέα  αυτό τις πήρα από τον Διευθυντή μου Καθηγητή Π. Κώστα, τον Επιμελητή μου στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Κ. Ζησιάδη  ενώ καταλυτική για την μετέπειτα πορεία μου στον τομέα αυτό ήταν η συμβολή του Διευθυντή της Οφθαλμολογικής κλινικής του Γ. Ν. Αγιος Δημήτριος Θεσσαλονίκης Υφηγητού Δ. Πολυχρονάκου.

Στα χρόνια που πέρασαν εισήγαγα νέες τεχνικές και κάλυψα όλο το φάσμα των επεμβάσεων ενώ παράλληλα προσπάθησα να μεταδώσω το ενδιαφέρον των νέων οφθαλμιάτρων στο τομέα αυτόν. Το τελευταίο αυτό είχε ως αποτέλεσμα  να ιδρυθεί η Εταιρεία Οφθαλμικής Πλαστικής και Επανορθωτικής Χειρουργικής το 1999. Παράλληλα για την βελτίωση των γνώσεών μου παρακολούθησα σεμινάρια στα πλαίσια δεθνών συνεδρίων που αφορούσαν την οφθαλμοπλαστική και συμμετείχα σε εξειδικευμένα συνέδρια της Αμερικανικής και Ευρωπαϊκής Ενωσης Πλαστικής και Επανορθωτικής Χειρουργικής του Οφθαλμού. Από την ενασχόλησή μου στο πεδίο αυτό έχουν εκπονηθεί εργασίες σε ελληνικά και διεθνή περιοδικά, έχουν γίνει ανακοινώσεις σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια και έχω προσκληθεί ως ομιλητής σε στρογγύλες τράπεζες.

6. Μηχανοργάνωση της κλινικής και της Τράπεζας Οφθαλμών
Το 1985 εισάγω την πληροφορική στην Οφθαλμολογική κλινική του ΑΠΘ. Η Τράπεζα Οφθαλμών ήδη διέθετε υπολογιστή μετά από προσωπική μου προσπάθεια και ασχολήθηκα με την οργάνωση των αρχείων της,  με την ανάπτυξη προγράμματος βάσης δεδομένων για τις λίστες των μεταμοσχευθέντων και των προς μεταμόσχευση ασθενών. Παράλληλα οργανώνω μικρές βάσεις δεδομένων για τις ανάγκες της Γραμματείας της κλινικής καθώς και για τις διάφορες οφθαλμολογικές παθήσεις για τις ανάγκες των συναδέλφων.  Το 1991 μου ανετέθη από τον Καθηγητή μου Π.Κώνστα η υπευθυνότητα εκπόνησης διδακτορικής διατριβής με θέμα «Εφαρμογή της πληροφορικής στην οργάνωση μιας κλινικής». Η οφθαλμολογική κλινική θεωρήθηκε το πρότυπο πάνω στο οποίο βασίστηκε η ανάλυση της διακίνησης των ασθενών στα εξειδικευμένα οφθαλμολογικά τμήματα και στην κλινική, η ανάλυση του ιστορικού των ασθενών, η φαρμακευτική τους θεραπεία και η παρακολούθηση. Με βάση την ανάλυση αυτή δημιουργήθηκε πρόγραμμα  για πολλούς χρήστες το οποίο μηχανογραφεί όλες τις δραστηριότητες της κλινικής. Για το σκοπό αυτό   εγκατεστάθηκε δίκτυο και αποκτήθηκαν υπολογιστές για πολλές θέσεις εργασίας. Το ενδιαφέρον αυτό μεταδόθηκε σε όλους τους συναδέλφους κυρίως όμως στους ειδικευόμενους τους οποίους και βοηθούσα στα πρώτα τους βήματα με τους υπολογιστές.

1. Μεταμοσχεύσεις κερατοειδούς – Τράπεζα Οφθαλμών

2. Παθήσεις κερατοειδούς Αντιμετώπιση

3. Τμήμα πλαστικής και επανορθωτικής χειρουργικής βλεφάρων και δακρυϊκής συσκευής.

4. Αποκατάσταση ανοφθαλμικού κόγχου
Η αποκατάσταση του ανοφθαλμικού κόγχου μετα την αφαίρεση του βολβού αποτελεί ευθύνη του οφθαλμοχειρουργού. Η παλαιότερα ισχύουσα νοοτροπία της μη τοποθέτησης ενδοκογχικής πρόθεσης ή της χρησιμοποίησης πλαστικών ενθεμάτων, δημιουργούν πολλά προβλήματα, και τείνουν να εγκαταληφθούν.

Το 1989 ξεκινά στις Η.Π.Α. η χρήση νέας πρωτοποριακής πρόθεσης από υδροξυαπατίτη, που προέρχεται από φυσικό θαλάσσιο κοράλλι. Τα πλεονεκτήματα είναι το άριστο αισθητικό αποτέλεσμα και το μικρό ποσοστό επιπλοκών. Στα πλαίσια αυτά το 1992 εισάγω την χρήση της ενδοκογχικής πρόθεσης από υδροξυαπατίτη σε ασθενείς με προβλήματα ανοφθαλμικού κόγχου και είμασταν από τις πρώτες κλινικές της Ευρώπης που εφαρμόστηκε η νέα πρόθεση. Στα πλαίσια διάδοσης της νέας αυτής γνώσης κάναμε πολλές ανακοινώσεις σε τοπικά συμπόσια και πανελλήνια συνέδρια με σύγχρονη επίδειξη video.

Ανακοινώσεις με θέμα τον υδροξυαπατίτη έγιναν και σε διεθνή συνέδρια και δημοσιεύτηκαν εργασίες σε διεθνή περιοδικά.

5. Χημικά εγκαύματα – αντιμετώπιση
Τα εγκαύματα από αλκαλικές ουσίες έχουν καταστροφικές συνέπειες για τον οφθαλμό και την όραση. Από το 1990 αρχίζει η ενασχόλησή μου για την εξεύρεση τρόπων και μεθόδων καλύτερης αντιμετώπισης των χημικών εγκαυμάτων. Αναπτύχθηκε στην Πανεπιστημιακή κλινική ειδικό πρωτόκολλο φαρμακευτικής αντιμετώπισης και εφαρμόστηκαν πρώιμες χειρουργικές τεχνικές οι οποίες βελτίωσαν την πρόγνωση των βαρειών εγκαυμάτων.

Κατασκευάσαμε με απλά μέσα, (πεταλούδα φλεβοκέντησης, φυσιολογικος ορός) τα οποία μπορούν να βρεθούν σε κάθε κέντρο υγείας η νοσοκομείο, σύστημα συνεχούς πλύσεως της προσθίας επιφανείας του βολβού και των κολπωμάτων. Το σύστημα αυτό μπορεί να εφαρμοστεί από τον οποιονδήπτε γιατρό ή νοσηλευτή, χωρίς ιδιαίτερη εκπαίδευση, μέχρι ο ασθενής να μεταφερθεί στο ειδικό οφθαλμολογικό κέντρο. Η χρήση του συστήματος αυτού βελτιώνει κατά πολύ την πρόγνωση ενός χημικού εγκαύματος.

Η εργασία δημοσιεύτηκε σε αμερικανικό οφθαλμολογικό περιοδικό στη στήλη νέας τεχνολογίας, και γίνεται αναφορά στο Ocular Therapeutics.

Με την απόκτηση εμπειρίας και των νέων γνώσεων από την συνεχιζόμενη έρευνα διεθνώς πάνω στα εγκαύματα αλλά και την παρακολούθηση ειδικών διεθνών σεμιναρίων εφαρμόσαμε πρωτοποριακές μεθόδους για την αντιμετώπιση των εγκαυμάτων και τον περιορισμό των επιπλοκών. Οι μέθοδοι αυτοί είναι η περιτομή και η χρήση υαλουρονικού νατρίου, η τενοπλαστική, η μεταμόσχευση επιπεφυκότα, η χρήση συντηρημένης αμνιακής μεμβράνης και η αυτο ή έτερο μεταμόσχευση κυττάρων του σκληροκερατοειδικού ορίου.

Η προσπάθεια για μετάδοση των νέων γνώσεων γίνεται με πολλες ανακοινώσεις, video και προσωπική συνεργασία με οφθαλμιάτρους άλλων κλινικών και αναπτύσσεται συνεργασία με το Bascom Palmer Institute, Miami.

6. Mεταμόσχευση αμνιακής μεμβράνης
Από το 1995 αρχίζει η εφαρμογή της αμνιακής μεμβράνης για την αντιμετώπιση διαφόρων παθήσεων της πρόσθιας επιφάνειας του βολβού. Είναι μια μέθοδος που υπόσχεται πολλά και πολύτιμο εργαλείο για τους οφθαλμιάτρους που ασχολούνται με τον κερατοειδή. Το 1998 πρώτοι σε όλη την Ελάδα και από τα πρώτα κέντρα της Ευρώπης παρασκευάζουμε συντηρούμε και μεταμοσχεύουμε αμνιακή μεμβράνη. Με πάνω από 250 περιστατικά είμαστε σε θέση να διαμορφώσουμε ιδίαν αντίληψη για την μεγάλη χρησιμότητά της στην κλινική πράξη και να μεταδώσουμε τη γνώση στους υπολοίπους συναδέλφους γεγονός το οποίο έχει ήδη ξεκινήσει με παρουσιάσεις, στρογγυλά τραπέζια, φροντιστήρια και δημοσιεύσεις. Ηδη έχουμε διαθέσει αμνιακή μεμβράνη σε νοσοκομεία, πανεπιστημιακές κλινικές αλλά και οφθαλμιάτρους. (Συνεργασία με Bascom Palmer Institute, Miami)

7. Mεταμόσχευση σκληροκερατοειδικού ορίου
Μια νέα μέθοδος για την αντιμετώπιση βλαβών στον κερατοειδή, που μέχρι πρότινος θεωρούνταν αθεράπευτες, είναι η αυτο ή ετερο μεταμόσχευση σκληροκερατοειδούς ορίου, σε συνδυασμό ή όχι με την χρήση αμνιακής μεμβράνης. Η εφαρμογή της στην Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική κλινική ξεκινά το 1997, πρωτοπορία για την Ελλάδα και την Ευρώπη. ( Συνεργασία με Bascom Palmer Institute, Miami)

8. Xρήση betadine για την αντιμετώπιση ελκών κερατοειδούς
Βαρειά έλκη του κερατοειδούς πολλές φορές είναι δύσκολα αντιμετωπίσιμα με την χρήση αντιβιοτικών σταγόνων και οδηγούν σε απώλεια όρασης ή και απώλεια του οφθαλμού.

Το 1998 τολμήσαμε και δοκιμάσαμε την χρήση τοπικά σταγόνων betadine σε φλεγμονές και βαρειά έλκη του κερατοειδούς, ιδίως σε μεταμοσχευμένους ασθενείς με θαυμάσια αποτελέσματα. Την εποχή εκείνη δεν υπήρχαν αντίστοιχες ευρωπαϊκές ή αμερικανικές δημοσιευμένες εργασίες για το θέμα αυτό. Η ανακοίνωσή μας στο Συνέδριο των Ευρωπαϊκών Tραπεζών Οφθαλμών στο Aαrhus 2000, προκάλεσε ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Σήμερα στην Πανεπιστημιακή κλινική χρησιμοποιούμε το betadine προεγχειρητικά σε ενδοβόλβιες επεμβάσεις καθώς και στην αντιμετώπιση ελκών του κερατοειδούς.

9. Οπισθοβολβική νευρίτις στα πλαίσια της σκλήρυνσης κατά πλάκας
Σε συνεργασία με τη Β’ Νευρολογική κλινική του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης παρακολουθώ ασθενείς με οπτικές νευρίτιδες στα πλαίσια πρωτοκόλλου για τη σκλήρυνση κατά πλάκας. Εχουν εκπονηθεί εργασίες και έχουν γίνει ανακοινώσεις σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια

10. Σύνδρομο ανεπάρκειας δακρύων
Από το 1995 ασχολούμαι με το σύνδρομο ανεπάρκειας δακρύων εφαρμόζοντας νέες θεραπευτικές μεθόδους. ( Επαφή με Bascom Palmer Institute, Miami)

11. Τραύματα δακρυικών σωληναρίων
Χειρουργική αποκατάσταση με διασωλήνωση της δακρυικής οδού ή με ένθεση ειδικών προθέσεων από σιλικόνη

12. Λαγώφθαλμος από παράλυση του προσωπικού νεύρου. Φαρμακευτική και χειρουργική αντιμετώπιση. (Συνεργασία με ΩΡΛ ΑΠΘ)
Από του 1995 χρησιμοποιώ για την αποκατάσταση του λαγωφθάλμου την ένθεση εντός του βλεφάρου πλάκας χρυσού η οποία προκαλεί καλή σύγκλειση των βλεφάρων αποτρέποντας την εμφάνιση κερατίτιδας από έκθεση και προσδίδει καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα από την τεχνική της ταρσορραφής. Επίσης από το 1999 χρησιμοποιούμε την αλλαντική τοξίνη στις περιπτώσεις που περιμένουμε επαναδραστηριοποίηση του νεύρου σε σύντομο χρονικό διάστημα.